Machineveiligheid, CE gemarkeerd is toch veilig genoeg?
Een klant van ons heeft dit jaar een nieuwe machine gekocht. In het kader van de RI&E vroeg deze klant mijn mening over de veiligheid van dit CE-gemarkeerde arbeidsmiddel. Vanzelfsprekend gaf ik hier gevolg aan.
Inkoopproces machine
De klant is gecertificeerd voor ISO 9001 en 14001 en beschikt daarmee over een inkoopprocedure voor arbeidsmiddelen. De zorg voor arbeidsomstandigheden is echter niet geïntegreerd in een managementsysteem. Machineveiligheid is geen issue in ISO 9001.
Vrijgave machine
De klant heeft de machine al volop in gebruik, en de machine is betaald aan de leverancier. Tijdens het afnametraject van de machine zijn de veiligheidsrisico’s echter niet echt geïnventariseerd.
Actuele risico’s bij de machine
Bij mijn bezoek aan de klant vonden we onder andere de volgende gebreken/risico’s:
- In de machineomkasting waren twee donkere openingen, deze waren niet gemarkeerd of afgeschermd. De functie van de openingen was niet duidelijk en niemand wist wat er achter zat. Een werknemer kan hier dus gewoon een hand insteken, maar wat gebeurt er dan?
- De machine maakt meer dan 85dB(A) lawaai en er was geen isolerende omkasting. De klant had ook geen eisen gesteld aan lawaainiveaus.
- De aandrijving van de machine was vrij toegankelijk. De beveiliging op de deur werkte niet en op de deur was geen markering aangebracht. Hierdoor was beknellingsgevaar aanwezig.
- De medewerkers hadden zelf met karton geleidingen gemaakt, zodat producten niet van de band konden vallen.
- Ondanks de afschermingen waren draaiende delen gewoon bereikbaar.
- Teksten op de machine en op de displays waren niet in het Nederlands.
Al met al voldoende onacceptabele risico’s bij een nieuwe machine. Maar de machine was al betaald. Wat moest de klant nu doen?
Gebruiker is verantwoordelijk
De gebruiker van een arbeidsmiddel is verantwoordelijk voor de veiligheid van een arbeidsmiddel. Hij mag niet blind vertrouwen op de CE-markering van een machine. Hier is al voldoende jurisprudentie over na een ongeval. Een CE-markering betekent niet per definitief dat je een arbeidsmiddel veilig kan gebruiken in de werkomgeving!
Wat moet de klant nu doen?
- De klant moet de machine veilig (laten) maken in overleg met de leverancier, tenslotte is de machine net geleverd.
- De inkoopprocedure moet aangepast worden zodat bij nieuwe arbeidsmiddelen standaard een machine RI&E wordt uitgevoerd als onderdeel van het afnametraject. En de klant moet ervoor zorgen dat machineveiligheid wel een onderwerp is bij ISO 9001.
- Bij de opdrachtverstrekking moet de klant meenemen dat de machine pas volledig wordt betaald als alle veiligheidsproblemen zijn verholpen.
- Tenslotte moet de klant de gebruikers betrekken bij het opstellen van de inkoopeisen én bij het afnemen van het arbeidsmiddel.